༄༅། །ལམ་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམ་གསུམ་གྱི་རྩ་བ་བཞུགས་སོ། ། 宗喀巴大師造 (lam gtso rnam gsum) by Je Tsongkhapa Lobzang Drakpa ༄༅། །རྗེ་བཙུན་བླ་མ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། 皆尊 拉麻 南拉 洽策洛 敬禮諸至尊上師！ Je tsune la ma nam la chak tsel lo Homage to the precious noble masters! Ba Cốt tủy của Đạo Lộ Tôn giả Tsong Kha Pa Kính lễ các bậc Tôn Sư1 རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོའི་དོན། ། 皆威 松拉 棍吉 寧波敦 一切佛語心要義 Gyel wey sung rap kün gui nying pö dön The very essence of all the buddhas’ teachings, Con xin đem hết khả năng giảng giải རྒྱལ་སྲས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་ལམ། ། 皆色 當巴 南吉 納貝藍 諸聖佛子讚揚道 gyel se dam pa name kyi ngak pey lam The path that is praised by the noble bodhisattvas, Ý nghĩa tinh túy tất cả kinh điển Phật སྐལ་ལྡན་ཐར་འདོད་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་ངོགས་དེ། ། 給滇 湯德 南吉 久我迭 有緣求脫者津梁 Kel den tar dö name ki juk ngok de And the entrance for all fortunate ones desiring liberation— Là đạo lộ Chư Thánh Bồ Tát khen ngợi ཇི་ལྟར་ནུས་བཞིན་བདག་གིས་བཤད་པར་བྱ། ། 吉達 努新 達給 協巴加 我當隨力而宣說 ji tar nü shine dak gyi she par cha To the best of my ability, I shall now set forth. Cổng vào cho người may mắn khát khao giải thoát. 2 གང་དག་སྲིད་པའི་བདེ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང༌། ། 岡達 西貝 迭拉 麻洽興 彼不貪著輪迴樂 Kang dak si bey de la ma chak shine You who are unattached to saṃsāra’s pleasures, Những ai không tham đắm hạnh phúc thế gian དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་བྱ་ཕྱིར་བརྩོན་པ་ཡིས། ། 迭久 敦友 加企 尊巴伊 為令暇滿不空過 del jor dön yö cha chir tsön pa yi And strive to make full use of the freedoms and advantages, Nỗ lực dụng thân hạ mãn có ý nghĩa རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ལམ་ལ་ཡིད་རྟོན་པའི། ། 皆哇 皆貝 藍拉 伊敦貝 勸依佛喜道諸賢 Gyalwa kye bey lam la yi tön bey You who follow the path delighting all the buddhas— Sẽ theo con đường làm vui lòng chư Phật སྐལ་ལྡན་དེ་དག་དང་བའི་ཡིད་ཀྱིས་ཉོན། ། 給滇 迭達 當威 伊吉紐 具清淨心善諦聽 kel den de dak dang wey yi ki nyön Fortunate ones, listen well, with a clear and open mind. Hỡi người diễm phúc hãy tín tâm lắng nghe. (Tâm yểm ly) 3 རྣམ་དག་ངེས་འབྱུང་མེད་པར་སྲིད་མཚོ་ཡི། ། 南達 內炯 美巴 西措伊 無真出離難止息 Nam dak nge jung me par si tso yi Whilst lacking pure renunciation there is no way to pacify Nếu không yểm ly thuần tịnh sẽ vô phương བདེ་འབྲས་དོན་གཉེར་ཞི་བའི་ཐབས་མེད་ལ། ། 迭哲 敦內 西威 他美拉 捨求有海安樂果 de dre dön nyer shi wey tap me la The continual thirst for pleasure in the ocean of saṃsāra, Lắng dịu truy cầu quả lành biển luân hồi སྲིད་ལ་བརྐམ་པ་ཡིས་ཀྱང་ལུས་ཅན་རྣམས། ། 西拉 岡巴 伊江 呂間南 貪著有樂能縛身 Si la kam pa yi kyang lü chen nam And since all living beings are bound by their craving for existence, Chúng sinh do ái luyến trong cõi sinh tử ཀུན་ནས་འཆིང་ཕྱིར་ཐོག་མར་ངེས་འབྱུང་བཙལ། ། 棍內 青企 透麻 內炯則 是故首當出離心 kün ne chin chir tok mar nge jung tsel You must begin by finding the determination to be free. Nên bị trói buộc, trước phải tìm xuất ly. 4 དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཚེ་ལ་ལོང་མེད་པ། ། 迭久 內嘎 策拉 隆美巴 暇滿難得壽不留 Del jor nye ka tse la long me pa The freedoms and advantages are rare, and there’s no time to waste— Thân hạ mãn khó được, mạng sống không dài ཡིད་ལ་གོམས་པས་ཚེ་འདིའི་སྣང་ཤས་ལྡོག ། 伊拉 共貝 策迪 囊協多 修習能斷今世欲 yi la kom bey tse di nang she dok Reflect on this again and yet again, and dispel attachment to this life. Tâm thường nghĩ từ bỏ mưu toan đời này ལས་འབྲས་མི་བསླུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས། ། 連哲 米路 擴威 杜內南 業果不爽輪迴苦 Le dre mi lu kor we duk ngel nam To dispel attachment to your future lives, contemplate repeatedly Nghiệp quả bất hư, tư duy khổ luân hồi ཡང་ཡང་བསམ་པས་ཕྱི་མའི་སྣང་ཤས་ལྡོག ། 央央 三納 企美 囊協多 數思能斷來世欲 yang yang sam na chi mey nang she dok The unfailing effects of karma and the sufferings of saṃsāra. Quán sát thật sâu xa, bỏ tham đời sau. 5 དེ་ལྟར་གོམས་པས་འཁོར་བའི་ཕུན་ཚོགས་ལ། ། 迭達 共貝 擴威 平措拉 至於輪迴圓滿事 De tar kom be kor wey pün tsok la When, through growing accustomed to thinking in this way, Quán chiếu đến mức, dù chỉ một sát-na ཡིད་སྨོན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། ། 伊門 給吉 贊央 米皆興 不生剎那之希願 yi mön ke chik tsam yang mi kye shin Hope for the pleasures of saṃsāra no longer arises even for an instant, Không còn ao ước huy hoàng trong sinh tử ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཐར་པ་དོན་གཉེར་བློ། ། 尼千 棍杜 他巴 敦內洛 晝夜恆求解脫心 Nyin tsen kün tu tar pa dön nyer lo And throughout both day and night you long for liberation, Cả ngày đêm, tâm chỉ khát khao giải thoát བྱུང་ན་དེ་ཚེ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་པ་ལགས། ། 炯納 迭策 內炯 皆巴拉 生時即起出離心 jung na de tse nge jung kye pa la Then, at that time, true renunciation has been born. Là lúc tâm yểm ly trong bạn phát sinh. (Tâm Bồ Đề) 6 ངེས་འབྱུང་དེ་ཡང་རྣམ་དག་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས། ། 內炯 迭央 南達 森皆吉 出離若無淨發心 Nge jung de yang nam dak sem kye ki Yet if this renunciation is not embraced Nếu không kèm với phát khởi tâm thuần tịnh ཟིན་པ་མེད་ན་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། ། 新巴 美納 拉美 江秋吉 執持修習終不成 zin pa me na la me jang chup ki By the pure motivation of bodhicitta, Tâm yểm ly cũng không thể thành nguyên nhân ཕུན་ཚོགས་བདེ་བའི་རྒྱུ་རུ་མི་འགྱུར་བས། ། 平措 迭威 久如 米久威 == 無上菩提圓滿因 Pün tsok de wey gyu ru mi gyur we It will not become a cause for the perfect bliss of unsurpassed awakening, Đi đến phúc lạc viên mãn Vô Thượng Bồ Đề བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད། ། 洛滇 南吉 江秋 森秋皆 智者當發菩提心 lo den nam ki jang chup sem chok kye So the wise should generate supreme bodhicitta. Trí giả nên phát tâm Bồ Đề tối thắng. 7 ཤུགས་དྲག་ཆུ་བོ་བཞི་ཡི་རྒྱུན་གྱིས་ཁྱེར། ། 修札 秋我 西伊 君吉切 四大瀑流猛漂激 Shuk drak chu wo shi yi gyün gyi kyer Beings are swept along by the powerful current of the four rivers, Bị cuốn phăng giữa bốn dòng thác བཟློག་དཀའ་ལས་ཀྱི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བསྡམས། ། 多嘎 雷吉 青哇 當波當 業繩緊縛難掙脫 dok ka le ki chin wa dam bö dam Tightly bound by the chains of their karma, so difficult to undo, khốc liệt Bị xích xiềng nghiệp lực trói chặt khó đoạn བདག་འཛིན་ལྕགས་ཀྱི་དྲ་བའི་སྦུབས་སུ་ཚུད། ། 當今 加吉 札威 布蘇去 既入我執堅鐵網 Dak dzin chak ki dra we pup su tsü Ensnared within the iron trap of their self-grasping, Bị ném tận đáy của lưới sắt chấp ngã མ་རིག་མུན་པའི་སྨག་ཆེན་ཀུན་ནས་འཐིབས། ། 麻利 木貝 麻千 棍內提 復被無明大闇蔽 ma rik mün bey mak chen kün ne tip And enshrouded in the thick darkness of ignorance. Trùm kín trong bóng tối mịt của vô minh. 8 མུ་མེད་སྲིད་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བ་རུ། ། 木美 西巴 皆興 皆哇如 無邊生死生復生 Mu me si par kye shine kye wa ru Again and yet again, they are reborn in limitless saṃsāra, Sinh rồi lại sinh trong luân hồi vô tận སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མནར། ། 杜內 孫吉 君切 美巴納 三苦逼害恆相續 duk ngel sum gyi gyün che me par nar And constantly tormented by the three forms of suffering. Bị liên tục hành hạ bởi ba khổ གནས་སྐབས་འདི་འདྲར་གྱུར་པའི་མ་རྣམས་ཀྱི། ། 內嘎 迪札 久貝 麻南吉 審思如斯眾慈母 Ne kab di drar gyur pe ma name ki This is the current condition of all your mothers from previous lives. Đây là trạng huống của những thân mẫu ta ངང་ཚུལ་བསམས་ནས་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་མཛོད། ། 納促 三內 森秋 皆巴則 當應引發殊勝心 ngang tsul sam ne sem chok kye par dzö Contemplate their plight and generate supreme bodhichitta. Quán sát tâm thù thắng tự động phát sinh. (Không Tánh) 9 གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མི་ལྡན་ན། ། 內路 多貝 協拉 米滇納 不具通達實相慧 Ne luk tok pey she rap mi den na If you lack the wisdom that realizes the nature of things, Nếu không có trí tuệ thông đạt chân lý ངེས་འབྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་གོམས་བྱས་ཀྱང༌། ། 內炯 江秋 森拉 共皆江 雖修出離菩提心 nge jung jang chup sem la kom che kyang Although you might grow accustomed to renunciation and bodhicitta, Chỉ tu tập tâm yểm ly cùng Bồ Đề སྲིད་པའི་རྩ་བ་བཅད་པར་མི་ནུས་པས། ། 西貝 紮哇 覺巴 米努貝 終不能斷生死根 Si bey tsa wa chö par mi nü be You will be incapable of cutting through conditioned existence at its root. Thì bạn không thể nhổ tận gốc luân hồi དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ལ་འབད། ། 迭企 滇哲 多貝 他拉貝 應勤通達緣起法 de chir teng drel tok pey tap la bey Exert yourself, therefore, in the methods for realizing interdependence. Cần phải dụng phương cách chứng lý duyên khởi. 10 གང་ཞིག་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། ། 岡西 擴迭 卻南 湯皆吉 能見世出世間法 Kang shik kor de chö nam tam che ki The one who sees that cause and effect operate infallibly Quán thấy tất cả pháp luân hồi, Niết Bàn རྒྱུ་འབྲས་ནམ་ཡང་བསླུ་བ་མེད་མཐོང་ཞིང༌། ། 久哲 南央 路哇 美同興 果隨因行永不誣 gyu dre nam yang lu wa me tong shine For all the phenomena of saṃsāra and nirvāṇa, Từ nhân sinh quả không hư vọng, xác thực དམིགས་པའི་གཏད་སོ་གང་ཡིན་ཀུན་ཞིག་པ། ། 米貝 迭索 岡音 棍西巴 能滅實執諸所緣 Mik pey te so kang yin kün shik pa And for whom any objects of conceptual focus have subsided, Hãy hủy diệt hết thảy ý hướng chấp cảnh དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དགྱེས་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས། ། 迭尼 桑皆 皆貝 藍拉修 此乃正入佛喜道 de ni sangye kye bey lam la shu Has set out upon the path delighting all the buddhas. Vị ấy vào đạo lộ làm Phật hài lòng. 11 སྣང་བ་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་བ་མེད་པ་དང༌། ། 囊哇 滇哲 路哇 美巴當 現分緣起不欺誑 Nang wa ten drel lu wa me pa dang The knowledge that appearances arise unfailingly in dependence, Hiện tướng duyên khởi chân thật, bất hư dối སྟོང་པ་ཁས་ལེན་བྲལ་བའི་གོ་བ་གཉིས། ། 東巴 克連 哲威 果哇尼 空分遠離實執意 tong pa ke len drel we ko wa nyi And the knowledge that they are empty and beyond all assertions— Chấp nhận không tánh viễn ly sự trình hiện ཇི་སྲིད་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་སྲིད་དུ། ། 吉西 索索 囊哇 迭西杜 若時二者別現見 Ji si so sor nang wa de si du As long as these two appear to you as separate, Cho đến khi còn thấy sự tách biệt giữa hai ད་དུང་ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་རྟོགས་པ་མེད། ། 達東 土貝 共巴 多巴美 爾時仍昧牟尼旨 da dung tup bey kong pa tok pa me There can be no realization of the Buddha’s wisdom. Là chưa hiểu được thâm ý của Như Lai. 12 ནམ་ཞིག་རེས་འཇོག་མེད་པར་ཅིག་ཅར་དུ། ། 南西 熱久 美巴 吉加杜 唯見緣起全不誣 Nam shik re jok me par chik char du Yet when they arise at once, not each in turn but both together, Khi chúng đồng lược không luân phiên thay thế རྟེན་འབྲེལ་མི་བསླུར་མཐོང་བ་ཙམ་ཉིད་ནས། ། 滇哲 米路 同哇 贊尼內 即滅實執取境相 ten drel mi lur tong wa tsam nyi ne Then through merely seeing unfailing dependent origination Duy chỉ thấy lý duyên sinh như chân thật ངེས་ཤེས་ཡུལ་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀུན་ཞིག་ན། ། 內協 友吉 今當 棍吉納 若時同起非更迭 Nge she yul gyi dzin tang kün jik na Certainty is born, and all modes of misapprehension fall apart— Tâm xác quyết diệt mọi chấp trước thật hữu དེ་ཚེ་ལྟ་བའི་དཔྱད་པ་རྫོགས་པ་ལགས། ། 迭策 達威 皆巴 左巴拉 乃圓成正見觀察 de tse tawey che pa dzok pa la That is when discernment of the view has reached perfection. Là khi ấy bạn hoàn tất tri kiến quán sát. 13 གཞན་ཡང་སྣང་བས་ཡོད་མཐའ་སེལ་བ་དང༌། ། 賢央 囊威 友他 色哇當 此復現相除有邊 Shen yang nang we yö ta sel wa dang When you know that appearances dispel the extreme of existence, Mặt khác, hiện tướng duyên sinh trừ hữu biên སྟོང་པས་མེད་མཐའ་སེལ་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད། ། 東貝 美他 色興 東巴尼 及以性空除無邊 tong pey me ta sel shine tong pa nyi While the extreme of nothingness is eliminated by emptiness, Không tánh xa lìa vô biên chấp đoạn diệt རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འཆར་བའི་ཚུལ་ཤེས་ན། ། 久當 哲布 洽威 促協納 若知現空顯因果 Gyu dang dre pur char wey tsül she na And you also come to know how emptiness arises as cause and effect, Hiểu rằng không tánh hiện khởi qua nhân quả མཐར་འཛིན་ལྟ་བས་འཕྲོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། 湯今 達威 措巴 米久若 不為邊執見所奪 Then you will be immune to any view entailing clinging to extremes. tar dzin ta we drok par mi gyur ro Thì bạn không bị biên kiến chấp chiếm đoạt. 14 དེ་ལྟར་ལམ་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམ་གསུམ་གྱི། ། 迭達 藍吉 左我 南孫吉 如是聖道三關要 De tar lam gyi tso wo nam sum gyi When, in this way, you have correctly understood Khi con thật sự hiểu đúng điểm trọng yếu གནད་རྣམས་རང་གིས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཚེ། ། 內南 讓給 吉新 多貝策 若得如實通達時 ne nam rang gyi ji shine tok pey tse The key points of the three principal aspects of the path, Ba cốt tủy của đạo lộ như thế rồi དབེན་པ་བསྟེན་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་བསྐྱེད་ནས། ། 煙巴 滇迭 尊主 多皆內 子應依靜勤精進 Ene pa ten te tsön drü top kye ne Withdraw to solitude, dear son, strengthen your diligence, Hãy sống độc cư phát triển tinh tấn lực གཏན་གྱི་འདུན་མ་མྱུར་དུ་སྒྲུབས་ཤིག་བུ། ། 滇吉 敦麻 紐杜 主西布 發奮速疾修究竟 ten gyi dün ma nyur du drup shik pu And swiftly accomplish the ultimate and lasting aim. Sẽ sớm đạt được điều con hằng nguyện ước. ཞེས་པ་འདི་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་དགེ་སློང་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དཔལ་གྱིས་ཚ་ཁོ་དབོན་པོ་ངག་དབང་གྲགས་པ་ལ་གདམས་པའོ།།